FRIESLAND - Elektrische sigaretten zijn razend populair onder Friese tieners. Bij bijna 1 op de 10 leerlingen in de tweede en vierde klas van het voortgezet onderwijs ligt zelfs verslaving op de loer: zij vapen minstens één keer per week. Het aandeel Friese jongeren dat regelmatig vapet ligt hiermee ruim vier keer hoger dan vier jaar eerder, blijkt uit onderzoek van Independer op basis van data van het RIVM en de GGD’s.

“Vapen klinkt misschien hip en redelijk onschadelijk, maar vergis je niet. Het is namelijk niet zo onschuldig,” zegt Independer zorgexpert Mirjam Prins.

Ze vult aan: “De damp van een e-sigaret bevat namelijk verslavende en schadelijke stoffen zoals nicotine, propyleenglycol, glycerol en aldehyden. Dit kan irritatie aan de keel en longen veroorzaken en mogelijk het hart- en vaatstelsel schaden. Ondanks de gezondheidsrisico’s heeft in Friesland 34,2% van de tweede- en vierdeklassers in het voortgezet onderwijs weleens een elektronische sigaret gebruikt.”

Wekelijks vapen: sterke stijging in Friesland

Het aandeel jongeren dat minstens één keer per week vapet is in vier jaar tijd flink toegenomen. In Friesland gaat het om een stijging van 9,7%, een ruime verviervoudiging dus. Deze stijging ligt opvallend genoeg lager dan het landelijk gemiddelde (+405,6%).

GGD-regio Gooi en Vechtstreek is op landelijk niveau koploper. Het aandeel wekelijks vapende tweede- en vierdeklassers is hier zelfs toegenomen met 671,4%. In de regio Amsterdam e.o. juist was de minst sterke toename, al is hier nog steeds sprake van een ruime verdubbeling (+165,4%).

In deze gemeenten wordt het vaakst gevaped door jongeren

Het aandeel regelmatig vapende jongeren verschilt flink per gemeente. Van alle Friese gemeenten, vapet in Noardeast-Fryslân de grootste groep tweede- en vierdeklassers. Maar liefst 13,6% gebruikt wekelijks een e-sigaret, maar ook in Achtkarspelen en Harlingen grijpen opvallend veel tieners naar de vape. Dit zijn de 5 Friese gemeenten waar relatief de meeste jonge vapers te vinden zijn:

  1. Noardeast-Fryslân: 13,6% van de jongeren vapet wekelijks

  2. Achtkarspelen: 13% van de jongeren vapet wekelijks

  3. Harlingen: 12,4% van de jongeren vapet wekelijks

  4. De Fryske Marren: 12,2% van de jongeren vapet wekelijks

  5. Súdwest-Fryslân: 11,4% van de jongeren vapet wekelijks

* Voor de Friese Waddeneilanden was geen representatieve data beschikbaar.

In Leeuwarden (7,2%) ligt het percentage wekelijks vapende jongeren juist het laagst, gevolgd door Ooststellingwerf (7,5%) en Heerenveen (7,7%). Benieuwd hoe het zit in jouw gemeente of in de rest van het land? https://www.independer.nl/zorgverzekering/info/onderzoek/vapende-jongeren Stoppen met vapen? Er is professionele hulp beschikbaar

“Onderzoek laat zien dat elektrische sigaretten verslavender kunnen zijn dan ‘normale’ tabaksproducten. Dit maakt stoppen extra lastig. Veel jongeren weten niet dat zij gratis professionele hulp kunnen krijgen bij het stoppen. Dit wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering en kost geen eigen risico,” zegt Independer-expert Mirjam Prins.

“Jongeren zijn tot hun achttiende meeverzekerd bij hun ouders. Hulp bij stoppen met vapen is voor tieners dus helemaal gratis. De basisverzekering vergoedt elk jaar één poging om te stoppen. Lukt het niet in één keer of is een andere behandeling nodig? Dan kan een aanvullende verzekering extra dekking bieden.”